De opkomst van cashless betalingen in Italië: Wat drijft deze verandering en wat betekent dit voor mkb's?

Waar contant geld jarenlang de standaard was, wint digitaal betalen nu snel terrein – zelfs in fysieke winkels. Deze verschuiving betekent dat contant geld steeds vaker plaatsmaakt voor methoden zoals debit- en creditcards, contactloos betalen en digitale wallets. 

Volgens gegevens van het Innovative Payments Observatory van de Politecnico di Milano werd er in 2024 een historisch keerpunt bereikt: voor het eerst werden er meer digitale dan contante betalingen verricht, met een totale waarde van €481 miljard. Dit komt neer op 43% van alle consumentenbetalingen, tegenover 41% contant. Een van de opvallendste uitkomsten is de voortdurende groei van contactloze betalingen, die in 2024 uitkwamen op €291 miljard – een stijging van 19% ten opzichte van 2023. Vandaag de dag gebeurt bijna negen van de tien kaartbetalingen in fysieke winkels contactloos, aldus het onderzoeksinstituut. 

Hoe is deze verandering ontstaan? In de volgende hoofdstukken verkennen we de belangrijksteeconomische, sociale en technologische factoren die bijdragen aan de opkomst van cashless in Italië. En hoewel deze verschuiving duidelijke voordelen biedt voor zowel de economie als het midden- en kleinbedrijf (mkb), brengt het ook nieuwe uitdagingen met zich mee waar ondernemers op voorbereid moeten zijn. 

Het goede nieuws: Italiaanse mkb’ers hoeven deze veranderingen niet alleen aan te gaan. Met de juiste ondersteuning en technologie kunnen bedrijven de stap naar cashless met vertrouwen zetten en concurrerend blijven in een snel veranderende markt. We kijken er stap voor stap naar. 

Wat stimuleert de groei van cashless betalingen in Italië?

Verschillende belangrijke factoren hebben bijgedragen – en dragen nog steeds bij – aan de brede adoptie van digitale betalingen in Italië. 

1. De wereldwijde digitale versnelling

De wereldwijde digitalisering – versneld door de lockdownjaren – heeft ook in Italië geleid tot fundamentele veranderingen in het consumentengedrag. Waar contactloze en digitale betalingen ooit optioneel of onbekend waren, zijn ze nu breed geaccepteerd. Uit het Visa Annual Observatory, in samenwerking met Ipsos, blijkt dat het percentage Italianen dat regelmatig digitale betaalmiddelen gebruikt, steeg van 17% in 2021 naar 44% in 2023. Dit weerspiegelt een duidelijke gedragsverandering: digitale betalingen maken nu structureel deel uit van het dagelijks leven. 

Uit hetzelfde onderzoek blijkt dat 33% van de gebruikers een aankoop afbreekt als digitale betaalmogelijkheden ontbreken – een sterk signaal dat deze methoden essentieel zijn geworden. Ongeveer de helft van de digitale gebruikers betaalt bovendien via een smartphone of smartwatch, wat wijst op toenemend digitaal vertrouwen én belangstelling voor tools zoals uitgavenbeheer en spaarfuncties. 

Deze gedragsverschuiving – gedreven door een voorkeur voor snelheid, gemak en veiligheid – blijft de adoptie van cashless oplossingen aanjagen.

2. Wetgeving en kostenverlaging

Contant betalen werd lang verkozen vanwege anonimiteit en de veronderstelde lagere kosten – vooral ten opzichte van bepaalde creditcards. Met de invoering van PSD2 en de EU Interchange Fee Regulation - beide gericht op het versterken van consumentenbescherming en het creëren van een concurrerendere betaalmarkt - zijn veel verborgen kosten echter teruggedrongen. Deze kaders maken kaartbetalingen niet alleen goedkoper voor ondernemers, maar verbeteren ook de consumentenrechten, zoals snellere terugbetalingen en minder aansprakelijkheid bij fraude. Italië ging nog een stap verder: extra kosten voor elektronische betalingen zijn verboden en er zijn boetes ingesteld als deze regels niet worden nageleefd. 

Tegelijkertijd zijn de kosten van het verwerken van contant geld – van beveiligingsrisico’s tot logistieke last – blijven stijgen. Hierdoor wordt contant geld steeds minder aantrekkelijk voor ondernemers. 

Tegelijkertijd blijven de werkelijke kosten van het verwerken van contant geld – vaak onderschat – stijgen. 
Dit omvat: 

• Bankkosten voor het storten en opnemen van contant geld 

• Kosten voor beveiliging bij het opslaan, vervoeren en beschermen van fysiek geld 

• Tijd- en loonkosten die gepaard gaan met het beheren en renconcilieren van contant geld 

• Risico’s met betrekking tot vals geld, diefstal en menselijke fouten: het accepteren van contant geld brengt het risico met zich mee dat bedrijven valse bankbiljetten ontvangen, wat kan leiden tot directe financiële verliezen – vooral voor kleine ondernemers met beperkte middelen om fraude te detecteren. Bovendien zijn organisaties die veel met contant geld werken kwetsbaarder voor interne en externe diefstal, en vergroot handmatige verwerking de kans op tel- en rapportagefouten en administratieve inefficiënties. Deze risico’s verhogen de operationele druk en benadrukken de groeiende aantrekkingskracht van veilige, traceerbare digitale betalingen. 

Het gevolg is dat contant geld een steeds minder efficiënte en minder aantrekkelijke optie wordt voor ondernemers.

3. Wettelijke verplichtingen

Verschillende initiatieven, zoals het cashbackprogramma en de lotteria degli scontrini, droegen bij aan meer bewustzijn rond digitaal betalen – met wisselend succes. Meer impact had de invoering van de verplichte POS-plicht in 2022, wat de vastberadenheid van de overheid benadrukt om traceerbare transacties te bevorderen. Volgens deze regelgeving zijn alle ondernemers verplicht elektronische betalingen te accepteren, met boetes van €30 plus 4% van het transactiebedrag bij niet-naleving. 

Vanaf 2026 volgt een nieuwe stap: alle POS-systemen moeten real-time gekoppeld worden aan de kassa en verkoopgegevens rechtstreeks doorsturen naar de Italiaanse Belastingdienst. Dit moet helpen bij het opsporen van onregelmatigheden en het terugdringen van belastingontduiking. 

4. Technologische innovatie

Dankzij technologische vooruitgang zijn digitale betalingen toegankelijker en aantrekkelijker geworden – vooral voor het mkb. Moderne POS-systemen beschikken over gebruiksvriendelijke interfaces en geavanceerde functionaliteiten. Tegelijk zorgen QR-codebetalingen en de opmars van ecommerceplatformen voor het wegnemen van technische drempels. Een cashless ervaring aanbieden is daardoor eenvoudiger dan ooit.  

5. Toerisme en internationale bezoekers

Toerisme blijft een essentieel onderdeel van de Italiaanse economie – en een krachtige motor voor de adoptie van cashless betalingen. Met miljoenen internationale bezoekers die elk jaar arriveren, verwachten velen een soepel, digitaalvriendelijke betaalervaring, vergelijkbaar met die in hun eigen land. 

Met name de groeiende aanwezigheid van Aziatische toeristen – vooral uit China, Zuid-Korea en Japan – heeft de vraag naar betaalopties zoals Alipay+ versneld. Dit is een uitgebreid ecosysteem waarmee klanten in Europa kunnen betalen via hun eigen, vertrouwde lokale betaalmethoden. Het ondersteunen van deze systemen verbetert niet alleen de ervaring van toeristen, maar creëert ook nieuwe omzetkansen voor lokale ondernemers. 

Door aan te sluiten bij wereldwijde betaalverwachtingen worden Italiaanse bedrijven – met name in de hospitality-, food- en retailsector – gestimuleerd om hun betaalinfrastructuur te moderniseren.

Kansen en voordelen voor het mkb

Digitale betalingen bieden krachtige voordelen voor het mkb – van snellere cashflow en lagere transactiekosten tot betere klantinzichten en grotere markttoegang. De overgang vraagt om een eerste inspanning, maar de langetermijnvoordelen wegen ruimschoots op tegen de uitdagingen. 

De belangrijkste voordelen op een rij:

Meer veiligheid 

Contant geld brengt risico’s met zich mee – zoals diefstal, verlies en menselijke fouten. Digitale betalingen beperken deze risico’s sterk en creëren een veiliger betaalomgeving voor medewerkers en klanten. 

Eenvoudiger financieel beheer 

Digitale transacties worden automatisch geregistreerd, wat boekhouding en cashflowbeheer versnelt en nauwkeuriger maakt. Met de juiste betaalpartner hebben mkb’ers toegang tot tools die hun bedrijfsvoering optimaliseren. 

Zo biedt MultiSafepay een realtime dashboard waarmee ondernemers hun omzet, uitgaven en prestaties kunnen volgen – cruciale inzichten voor strategische beslissingen. 

Meer operationele efficiëntie 

Door betalingen te automatiseren besparen bedrijven tijd op handmatige taken zoals kassabeheer, reconciliatie en dagrapportages. Daardoor ontstaat er meer ruimte voor waardevolle activiteiten zoals klantcontact of groei. 

Sterkere merkuitstraling 

Digitale betaaloplossingen laten zien dat een bedrijf inzet op innovatie en veiligheid. In sectoren waar digitalisering nog beperkt is, kan dit een onderscheidende factor zijn die digitale klanten aantrekt. 

Snellere transacties 

Digitale betalingen – vooral contactloos of mobiel – maken het afrekenproces sneller, wat leidt tot betere doorstroming en efficiëntere winkelbeleving. Het resultaat? Tevreden klanten en hogere conversie. 

Meer gemak voor de klant 

Klanten willen betalen met hun voorkeursmethode. Door een breed scala aan betaalopties aan te bieden, verbeteren bedrijven de klantervaring, verlagen ze het aantal afgebroken aankopen en vergroten ze klantloyaliteit. 

Mogelijkheden voor internationale uitbreiding 

Digitale betaaloplossingen maken het eenvoudiger om buitenlandse klanten te bedienen, zowel online als in de winkel. Door internationale kaarten, meerdere valuta’s en wereldwijde methoden (zoals Apple Pay, Google Pay, Alipay+) te accepteren, vergroten bedrijven hun bereik en marktkansen. 

De uitdagingen van digitalisering overwinnen: Zo groeit het mkb met de juiste ondersteuning

De overstap naar digitale betalingen biedt veel voordelen, maar brengt ook reële uitdagingen met zich mee, zeker voor mkb’ers met beperkte middelen. 

Belangrijke knelpunten voor het Italiaanse mkb: 

• Aanpassen aan digitale transformatie en veranderende klantverwachtingen – De overstap naar cashless betalingen is niet alleen een technische transitie, maar ook een culturele verandering voor kleine ondernemers. Zij moeten omgaan met nieuwe klantverwachtingen, wettelijke vereisten en opkomende technologiestandaarden, terwijl ze tegelijkertijd hun dagelijkse bedrijfsvoering beheren. Voor veel mkb’s kan deze transformatie overweldigend aanvoelen, zeker zonder duidelijke begeleiding of ondersteuning. Tegelijkertijd eisen tech-savvy klanten steeds vaker snelle, soepele en flexibele ervaringen. Of het nu gaat om mobiele betalingen, loyaliteitsprogramma’s of geïntegreerde bonnetjes – klanten verwachten dat bedrijven méér bieden dan alleen een basistransactie. Het voldoen aan deze verwachtingen vereist niet alleen de juiste technologie, maar ook een mentaliteitsverandering richting klantgerichte service, waarbij de focus ligt op het leveren van persoonlijke en efficiënte ervaringen op ieder contactmoment. 

• Regelgevingscomplexiteit en nalevingsdruk – Het bijhouden van voortdurend veranderende regelgeving voor digitale betalingen (zoals fiscale gegevensoverdracht, privacywetgeving en anti-witwasregels) kan voor kleine ondernemers lastig zijn zonder gespecialiseerde juridische of administratieve ondersteuning. 

• Complexiteit van betaalsystemen – Met zoveel POS-oplossingen op de markt kan het kiezen van de juiste oplossing verwarrend zijn. Mkb’s moeten rekening houden met functionaliteiten (zoals handmatige invoer), compatibiliteit met meerdere betaalmethoden (inclusief vreemde valuta en platforms zoals Alipay+) en zelfs form factors – of ze nu een vaste terminal, draagbaar apparaat of smartphone-geïntegreerde oplossing nodig hebben. 

• Infrastructuurtekorten – In landelijke of afgelegen gebieden is betrouwbaar internet of moderne technologie niet altijd beschikbaar, wat het lastiger maakt om cloudgebaseerde POS- of omnichanneloplossingen in te zetten. 

• Groter risico op fraude – De toename van digitale transacties vergroot de kans op phishing, skimming of datalekken. Zonder sterke cybersecurity kan dit voor mkb’ers technische én financiële gevolgen hebben. 

• Hoge opstartkosten – Investeringen in hardware, systeemintegraties en onderhoud kunnen een drempel vormen voor bedrijven met kleine marges. 

• Opleidingsbehoefte van personeel – Werknemers moeten met nieuwe betaalmiddelen leren omgaan en in realtime kunnen handelen – dit vraagt om training of extra capaciteit. 

Het goede nieuws: bedrijven hoeven dit niet alleen te doen. Samenwerken met een betrouwbare payment service provider verlicht de druk door gerichte, schaalbare oplossingen te bieden die aansluiten op de behoeften van het mkb. 

Bij MultiSafepay ondersteunen we ondernemers met: 

• Proactieve fraudepreventie – Onze geavanceerde systemen signaleren verdachte transacties in realtime, waardoor bedrijfsprocessen én klantdata beter beschermd zijn. Dit versterkt het vertrouwen en beperkt risico’s. 

• Een geïntegreerde omnichannel infrastructuur – Eén platform voor zowel online als in-store betalingen zorgt voor een consistente winkelervaring én eenvoudiger interne processen. 

• Slimme multifunctionele POS-systemen – Moderne terminals zorgen voor veilige, snelle betalingen én ondersteunen dagelijkse activiteiten zoals voorraadbeheer en rapportage. Zeker met nieuwe regelgeving is dit van onschatbare waarde. Belangrijk is dat onze SmartPOS-apparaten zijn ontworpen om kostenefficiënt te zijn, waardoor een van de grootste drempels voor adoptie wordt verlaagd voor kleine ondernemers die zich zorgen maken over de initiële investering. 

• Een op maat gemaakte betaalmix – We adviseren bedrijven bij het kiezen van de meest effectieve betaalopties – lokaal en internationaal – voor meer conversie en een soepele checkout. 

• Schaalbare digitale transformatie – Dankzij onze modulaire architectuur kunnen bedrijven op hun eigen tempo digitaliseren. Begin klein en breid uit wanneer nodig, zonder onnodige risico’s of kosten. 

Kortom, een betrouwbare PSP biedt meer dan alleen tools – het biedt een routekaart. Met de juiste partner wordt digitalisering toegankelijk, veilig en duurzaam. 

Op weg naar een duurzame digitale transitie

In een steeds digitaler Europa is het voor het Italiaanse mkb essentieel om bij te blijven met de nieuwste betaaltrends. Door samen te werken met een betrouwbare partner, kunnen bedrijven een systeem ontwikkelen dat is afgestemd op hun specifieke behoeften – en zo de digitale transitie met vertrouwen aangaan. 

Zoals eerder genoemd hoeft die overstap niet complex te zijn. Zelfs één POS-terminal kan al direct waarde toevoegen, met meer efficiëntie, veiligheid en klanttevredenheid als resultaat. 

MultiSafepay begeleidt mkb’ers in elke stap richting een cashless toekomst. Met de juiste tools en ondersteuning wordt digitale transformatie niet alleen haalbaar, maar ook écht waardevol. 

Neem vandaag nog contact met ons op en ontdek hoe een duurzame betaalstrategie jouw bedrijf kan laten groeien. 
 

Contact ons sales team